به گزارش مشرق، می گویند همه چیز از یک تماس تلفنی در واتس اپ آغاز می شود. وقتی به آن پاسخ می‌دهید به چالشی خطرناک و پر از دلهره قدم می‌گذارید! شروع ماجرا همین‌قدر ساده است، اما دست‌های پشت‌پرده قرار است آن‌قدر کاربر را با ترس و وحشت و رفتارهای خشونت‌آمیز درگیر کند که او تا مرز جنون و خودکشی پیش برود.

به محض پاسخ‌گویی، فرستنده پیام شما هستید، اما بنا نیست پایان آن را تعیین کنید؛ زیرا به چالش «مومو» (MOMO) دعوت شده‌اید و آن عروسک زشت ترسناک، شما را هدایت خواهد کرد.

مومو از کجا آمده است؟

این موجود در افسانه‌های ژاپنی، یک موجود وحشتناک و پرنده است که طبق افسانه ها، گاهی اوقات اقدام به دزدیدن بچه‌ها نیز می‌کرده است. تصویر مومو اولین بار در اینستاگرام فردی به نام ناناکو که یک عروسک ساز است منتشر شد و پس از آن به شهرت جهانی دست یافت.

چالش مومو از کجا شروع شد؟

اما داستان خطرناک شدن Momo سالها پیش از فیس بوک آغاز شد. پس از معرفی و مشهور شدن این مجسمه، در یک گروه فیس بوک، کاربران برای ایجاد ارتباط با یک شماره ناشناس به چالش کشیده شدند. برخی از آن‌ها چنین بیان می‌کردند که اگر پیامی را برای مومو ارسال کنند، مومو پاسخ آن‌ها را با تصاویری وحشتناک، خشونت آمیز و حتی تهدید می‌دهد.

این بازی ابتدا از آرژانتین آغاز و سپس تا ایالات متحده، آلمان، فرانسه و دیگر کشورها گسترش یافت و تاکنون خودکشی یک دختر نوجوان ۱۲ ساله را به آن نسبت می‌دهند.کارشناسان حوزه نرم افزاری، این چالش را حقه‌ای برای سرقت اطلاعات کاربران عنوان کرده اند و برخی دیگر نیز آن را یک چالش بیمارگونه، همچون نهنگ آبی، نامیده اند.

**حجم بالای شایعه در چالش مومو

اما در این باره معصومه نصیری مدرس و کارشناس رسانه گفت: اساسا چالش های فضای مجازی را باید از دو منظر مورد بررسی قرار داد. یکی طراحان این چالش ها و دیگری مخاطبانی که با آن درگیر می شوند. طراحان چالش ها با چند خاصیت و ویژگی نسبت به این موضوع اقدام میکنند. یا سوداگری هستند که با نیت های اقتصادی و با روش های اخاذی و کلاهبرداری از مخاطبان و نقض حریم خصوصی آنها محقق می شود، یا کسانی که مشکلات روحی خاص خود را داشته و حالا درصدد ناامن سازی امنیت روانی سایر اعضای جامعه هستند.

وی با تاکید بر اینکه در زمینه چالش ها موقعیت های مثبت نیز وجود داشته است که در اصطلاح دقیق تر باید به آن پویش گفته شود چراکه پویایی و حرکت منطقی را در دل خود دارد، تصریح کرد: ما در گذشته با چالشی مواجه بودیم به نام نهنگ آبی که هم ایجاد نگرانی و هم ایجاد دردسرهای خاص خودش را داشت و امروز با چالشی به نان مومو مواجه هستیم که با وجود اینکه تا این لحظه هیچ خبری دال بر ایجاد لطمه جسمی به افراد نه در ایران و نه در دنیا وجود نداشته است، اما به همان اندازه مخاطرات روانی برای مخاطبان ایجاد کرده است.

نصیری گفت: امروز مخاطبان سوال می کنند که این چالش آیا توسط ربات پیگیری می شود یا توسط افراد هدایت گری می شود؟ پاسخ این است که اصل چالش مومو آمریکایی و با یک پیام به زبان انگلیسی است که توسط ربات ارسال و هدایت می شود اما این تجربه در ایران علاوه بر اینکه برخی البته به طور محدود همین پیام هدایت شده ربات را دریافت کرده اند، توسط شماره هایی ایرانی و خارجی نیز پیام مومو را دریافت کردند. پیامی که افراد را به رفتارهای پرخطر دعوت میکند و چون اغلب جامعه هدف این چالش، کودکان و نوجوانان هستند، این موضوع اثرات وضعی خاص خود را نیز داشته است.

بیشتر بخوانید:

«مومو» از طریق واتس اپ پیام خشونت آمیز می‌فرستد

این کارشناس سواد رسانه ای با بیان اینکه متاسفانه این چالش های اینترنتی بر بستر پیام‌رسان غیربومی و کمتر قابل نظارتی همچون واتس اپ شکل گرفته است، تصریح کرد: متاسفانه این اکانت با تصویر دخترک زشتی که لبخند جوکرواری نیز بر لب دارد نسبت به ایجاد رعب و وحشت و ترس آفرینی مخاطب کودک و نوجوان خود را دچاره اضطراب کرده و وادار به انجام رفتارهای پرمخاطره می کند. البته درباره مومو باید گفت حجم شایعات و دروغ پردازی ها چندین برابر واقعیت بوده است.

نصیری با تاکید بر اینکه در این راستا نقش نظارتی والدین بیش از گذشته حائز اهمیت است، افزود: امروز بر اساس جبر شرایط حاصل از کرونا، فرزندان ما در حال دریافت آموزش های خود در بستر اینترنت هستند. متاسفانه علی رغم اینکه بنا بود همه اموزش ها فقط از طریق شاد ارائه شود، شاهد هستیم که بسیار از مدارس در بستر پیام رسان ها و شبکه های اجتماعی در حال تبادل اطلاعات آموزش هستند. این یعنی یک گام مهم برای قرار دادن کودکان در فضایی که نه قابل نظارت به معنای دقیق است و نه مخاطرات آن قابل کنترل.

وی با بیان اینکه البته این چالش تنها مختص ایران نیست اما کشورهای دیگر با تکیه بر حکمرانی سایبری خود احاطه بهتری بر فضای آنلاین کاربرانشان جهت حفظ مصونیت آنها را دارند، تصریح کرد: اینکه سالهاست درباره ضرورت شبکه ملی اطلاعات صحبت می شود برای همین است که اگر روزی در چنین شرایطی قرار گرفتیم بهتر بتوانیم نسبت به شناسایی و برخورد با عوامل چنین اختلالاتی در فضای آنلاین مواجه شویم.

این مدرس رسانه با بیان اینکه امروز سیاست های نمایشی ستاره مربعی برخی آقایان که با داعیه صیانت از کودکان و خانواده ها مطرح می شود، فاقد کارکرد مناسب است، اظهار کرد: کودکی که چالش خوردن لوازم ارایش راه می اندازد یا خودش همراه پدرش اینفلوئنسر اینستاگرام هستند و ... اینها یعنی ساده انگارانه نگاه کردن مسوولان به موضوع فضای مجازی چقدر میتواند عواقب میان مدت و بلندمدتی داشته باشد.

نصیری افزود: متاسفانه ما عادت به علاج واقعه بعد از وقوع داریم. چرا نهاد رسمی اموزش در کشور بعد از چنین رخدادهایی باید استفاده از پلتفرم های خارجی برای آموزش را ممنوع کند؟ اگر مدرسه ای چنین نگرد چه برخوردی با آن صورت می گیرد؟ چه کسانی مسوولیت مخدوش شدن امنیت روانی کودکانی که حتی از چهره این عروسک زشت با آن خنده شیطانی نیز در هراس قرار گرفته اند را برعهده دارد؟ آیا کسانی که اینترنت بدون هیچ محدودیتی را در اختیار نسل عزیز دانش اموز ایران قرار می دهند، برای آموزش این کودکان برای نحوه استفاده صحیح و کنشگری درست در فضای آنلاین نیز اقدامی کرده اند؟

وی تاکید کرد: امروز ما فرزندان خود را بدون اینکه مهارت رانندگی داشته باشند پشت فرمان نشانده ایم و می گوییم برو به سلامت ان شاالله اتفاقی رخ نمیدهد. این بزرگترین ظلم در قبال کودکانی است که اتفاقا بی پناه ترین جامعه مخاطب ما در شبکه های اجتماعی هستند.

این مدرس سواد رسانه ای بر ضرورت فراگیری و آموزش سواد رسانه ای برای همه اقشار جامعه مخصوصا کودکان و اولیا تاکید کرد و گفت: امروز این افزایش مهارت و دانش در زمینه استفاده و بهره گیری دقیق تر از فضای رسانه ای هست که می تواند منجر به کاهش مخاطرات و حتی کنشگری دقیق تر در فضای موجود رسانه ای شود. این موضوع در کنار مطالبه همه مردم برای داشتن فضای سایبری پاک و سالم و ایمن باید در اولویت قرار گیرد تا شاهد اتفاقات بهتریی در فضای رسانه های نوین و مواجه کاربران با آنها باشیم.

وی در پایان تاکید کرد: نباید فراموش کنیم مومو اولین یا اخرین چالش موجود در این فضا نیست و چه بسا روز به روز مزاحمان سایبری روش های جدیدتری را برای ازار و اذیت انلاین طراحی و اجرا کنند. دو مولفه داشتن فضای مجازی ایمن و افزایش سواد رسانه ای باید مطالبه و برنامه ریزی جدی ما باشد تا با هر چالشی دچار استرس و اضطراب اجتماعی نشویم.